γράφει ο Σπυρίδων Σπιτιέρης
Στα μαθητικά του χρόνια ένας άνθρωπος καλείται να επιλέξει, να προσανατολιστεί, όσον αφορά το επάγγελμα. Για να διευκολυνθεί ο μελλοντικός εργαζόμενος σε αυτή τη δύσκολη απόφαση υπάρχει ο Σ.Ε.Π (Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός). Από μικρή ηλικία ο άνθρωπος οδηγείται μέσω αυτού, αρχικά στα διάφορα στάδια της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ειδικά στο λύκειο) και αργότερα στην επιλογή σπουδών, πανεπιστημίου, σχολής κ.α. Ο τρόπος, όμως, με τον οποίο γίνεται ο επαγγελματικός προσανατολισμός κατα τη διάρκεια των σχολικών χρόνων είναι αμφισβητήσιμος.
Αρχικά, στα χρόνια της δευτέρας και τρίτης γυμνασίου, το παιδί καλείται να κάνει μια απόφαση που, δυστυχώς στις μέρες μας, λίγες φορές έχει να κάνει τοσο με τον επαγγελματικό προσανατολισμό, παρά με το μαθησιακό του επίπεδο. Σύνηθες είναι παιδιά χαμηλότερου μαθησιακού επιπέδου να επιλέγουν το Επαγγελματικό Λύκειο αντί του Γενικού με μόνο τους κριτήριο αυτό. Στο ίδιο παράδειγμα (την επιλογη λυκείου), παρατηρούμε και άγνοια των παιδιών για το πρόγραμμα σπουδών στο λύκειο, τις διαφορετικές πορείες επαγγελματικού προσανατολισμού που προσφέρουν το ΕΠΑ.Λ και το ΓΕ.Λ και τελικά, άγνοια της πανεπιστημιακής πορείας ή γενικά του επόμενου βήματος στη ζωή μετά το λύκειο. Μόνον από ένα παράδειγμα φαίνεται λοιπόν η αποτυχία του Σ.Ε.Π.
Θεωρητικά, ο Σ.Ε.Π θα έπρεπε να προετοιμάζει, εδώ και χρόνια που υπάρχει, τα παιδιά για την υπόλοιπη τους ζωή. Πρακτικά, όμως, δεν πληροφορεί επαρκώς τους μαθητές παρά τους φέρνει στη κατάσταση τυφλής επιλογής κάθε φορά. Αυτό, φαίνεται από την δυσλειτουργία του στους δύο σημερινούς τύπους λυκείου. Τη τελευταία στιγμή, με ελλιπή πληροφόρηση, πριν τη δευτέρα λυκείου, οι μαθητές κάνουν επιλογή κατεύθυνσης, για την οποία πληροφορούνται περισσότερο από μεγαλύτερα, πιο έμπειρα αδέλφια ή γονείς παρά από οποιοδήποτε πρόγραμμα Σ.Ε.Π. Στη τρίτη λυκείου, ειδικά στο ΓΕ.Λ, ο μαθητής καλείται να προετοιμαστεί για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις, μια διαδικασία για την οποία έχει ανεπαρκείς γνώσεις και είναι παντελώς άπειρος. Στη πορεία του μαθητή στο λύκειο, λοιπόν, ο Σ.Ε.Π απέτυχε.
Εφόσον ο Σ.Ε.Π αποτυγχάνει στο στόχο του στο γυμνάσιο και το λύκειο, λογικό είναι να αποτυγχάνει και στην εύρεση εργασίας. Από το γυμνάσιο ως το πανεπιστήμιο, ο νέος έχει δεσμευτεί, και έτσι νιώθει, τις περισσότερες φορές ένα μέλλον το οποίο δεν επέλεξε πραγματικά ο ίδιος. Από αυτό καταλαβαίνουμε ότι ούτε το δυναμικό του νέου αξιοποιείται, ούτε ο ίδιος ζει όπως εκείνος ποθεί, ούτε είναι πραγματικά ενεργό μέλος της κοινωνίας.
Η δυσλειτουργία του Σ.Ε.Π, λοιπόν, δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα κοινωνικά, οικονομικά και ψυχολογικά, όχι μόνο στο άτομο αλλά και σε ολόκληρη τη κοινωνία, εκτός από το να μη βοηθάει πραγματικά στην εύρεση εργασίας.
Ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά προβλήματα, στου οποίου την αντιμετώπιση δεν βοηθάει ο Σ.Ε.Π, είναι η ανεργία. Το ανθρώπινο δυναμικό του κράτους δεν αξιοποιείται και η οικονομική κατάσταση μόνο χειροτερεύει. Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλα κράτη, οι μαθητές αποφοιτούν από το λύκειο ή το πανεπιστήμιο και εκτίθενται ξαφνικά στη δοκιμασία της εύρεσης εργασίας. Εκτίθενται ξαφνικά, επειδή ο Σ.Ε.Π δεν πληροφόρησε αρκετά τους μαθητές για την πραγματικότητα της αγοράς εργασίας και την δυσκολία που κρύβεται σε αυτή τη διαδικασία στη σύγχρονη, γεμάτη ανταγωνισμό, κοινωνία. Ο ανταγωνισμός αυτός, όμως, είναι προιόν της ανεργίας, μία εξαθλιωτική κατάσταση, στην οποία η παθητικότητα του Σ.Ε.Π φέρνει τους απόφοιτους, και τελικά όλους τους ανθρώπους που ψάχνουν δουλειά, να αναγκάσκουν και να καταπιέσουν τους εαυτούς τους στην ιδεολογία του <<έτσι έχουν τα πράγματα>> αποσύροντας κάθε ιδέα ονείρου και επιθυμίας από τη ζωή τους. Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι ο Σ.Ε.Π έχει επιρροή σε κάθε πτυχή του ανθρώπου και της κοινωνίας επειδή ακριβώς η σημερινή κοινωνία περιστρέφεται τόσο πολύ γύρω από το χρήμα.
Ο Σ.Ε.Π, λοιπόν, εφόσον έχει επιρροή σε κάθε ηλικία του ανθρώπου απο το γυμνάσιο έως τη σύνταξη, οφείλουμε να τον θεωρούμε πρόγραμμα υψηλής σημασίας. Η ισχύς που κρύβει ένα πρόγραμμα σαν τον Σ.Ε.Π είναι τρομακτική· αυτή η ισχύς, όμως, μπορεί να έχει είτε θετικά είτε αρνητικά αποτελέσματα τεράστιας κλίμακας. Αυτή τη στιγμή ο Σ.Ε.Π είναι άλλο ένα παραμελημένο πρόγραμμα του κράτους. Όταν αλλάξει αυτό, στο πέρασμα μιας γενιάς, τα καλά αποτελέσματα θα ξεκινήσουν να φαίνονται. Η ψυχολογία των νέων θα καλυτερεύσει και η αυτογνωσία τους, όσον αφορά το επάγγελμα, θα ποιήσει μία γενιά που θα είναι πιό ευέλικτη οικονομικά και καλύτερα πληροφορημένη για την επαγγελματική αποκατάσταση. Αυτή η οικονομική ευελιξία, προφανώς, δεν θα είναι μόνον ατομική, αλλά και συνολική. Ολόκληρη η οικονομία επηρεάζεται, αντίστοιχα, και η ποιότητα ζωής.
Από την ισχύ, λοιπόν, που έχει ο Σ.Ε.Π, φαίνεται ότι έχει αξία, όχι μόνο για τη εύρεση εργασίας και την αντιμετώπιση της ανεργίας, αλλά και για κάθε τι άλλο που ενδιαφέρει καθημερινά τον άνθρωπο, από τα μικρότερα πράγματα που δεν προσέχουμε καν έως τις βαθύτερες σκέψεις, όνειρα, συναισθήματα και βασική ιδεολογία του κάθε ανθρώπου σε διάφορα επίπεδα. Αυτό, λόγω της επιρροής που έχει στο υποσυνείδητο του νέου και τις αντιλήψεις του όσον αφορά τα οικονομικά και τελικά, των δυνατοτήτων του στη ζωή γενικότερα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου